Sen ki bakarken insana,
tanrı suretiyle koyun olarak-,
insandaki tanrıyı paralamak
paralar gibi insandaki koyunu
ve paralarken gülmek-
Budur,budur senin mutluluğun
...
F.W. Nietzsche
Tiyatro sanatında üretmenin pek çok yolu olduğunu festivaller bana
yeniden anımsatır; tiyatro sanatı şaşırtmaya devam eder. Yeni her olgu
beni heyecanlandırıyor. Farklı ve bize uzak kalmış bir sahneleme
biçeminden bahsetmekteyim. Anlamadan beğenenler mutlaka olmuştur bu
oyunu ya da beğenmeyenler ancak tüm kuralların çıplaklığıyla ve buna
rağmen üretmekten bahsediyorum. Üretebilmiş olmaktan... Büyük
gözaltı ve buna rağmen tutunmaya çalışmaktan şimdi bahselim. Banka
memuru Joseph K'nın tutuklanmasıyla başlayan, neyle suçlandığını öğrenme
çabasıyla süren kocaman bir oyun sürecinden bahsediyorum. Sahnede
sekiz oyuncu rol almakta, Matthias GÜNTHER ile Münchener Kammerspiele
topluluğunun eseri ve tabi ki dev bir yazar Franz KAFKA'nın ünlü
DAVA'sı...
Bizim gibi olmadık Dava’larla ömür geçiren ve
tiyatronun insan hayatındaki yeri "tiyatro" niyetinde olan toplum
yurttaşları için "farkın, farkına varmak" çok daha bildiğin halde
sesinin yükselmemesi anlamında üzüntü verici.
Sahnenin gerisinde kocaman bir göz. Derinliği olan, gözlemleyen bir göz..
Dava çok farklı bir biçemle yorumlanmıştı. Dava'yı bir düzen sorunsalı
değil "kişisel bunalım" açısından alıp sistemde olur böyle şeyler
mantığına yönelik söyleyecek çok açık bir şey var: Olmamalı böyle
bıktırası DAVA'lar...
Derinli bir girdaba ve derinliğin dipsiz
kuyuya dönüşmesini aktarıyordu. Sahnedeki sekiz oyuncunun her biri
Joseph K.'nın ve çevresindeki öteki rollere girip çıkarak '' star''
anlayışını yerle bir ediyordu.
Aklın yolu bir dememek elde
değil. Benim sanat içinde krallara ve onların prens-prenseslerine nasıl
soğuk baktığımı bilen biliyor. Bilmeyenler de sanırım anlamaya başladı.
Yıldızların geride kaldığı bir oyun anlayışının yükselişiydi Joseph K.
ve onun davası...
